Page 26 - Budowniczy Nr2

BUDOWNICTWO W POLSCe

falę powodziową i przepływ w dolinie Odry o około • objętość wody przy maksymalnym piętrzeniu – oko-
600m³/s. Umożliwia to bezpieczne przeprowadzenie ło 185,0 mln m ,
3
przez Wrocław fali powodziowej o przepływie 3.100 • maksymalna powierzchnia wody – 26,3 km ,
2
m /s. który zapewniła ukończona przebudowa syste- • długość całkowita zapór ziemnych – 21,8 km,
3
mu kanałów Odry i budowli hydrotechnicznych znaj- • maksymalna wysokość zapór ziemnych – 11,1 m.
dujących się w obrębie miasta i jego okolic.
Na lokalizację zbiornika wybrano odcinek doliny W ramach projektu wykonana została przebudowa
Odry od mostu drogowego Krzyżanowice - Buków całego układu rzek i cieków wodnych, które w do-
do rozdziału wód powyżej Raciborza. Czasza zbior- tychczasowym stanie naturalnym na obszarze zbior-
nika styka się ze wschodnim zboczem doliny w re- nika wpływały do rzeki Odry. W związku z powyższym
jonie miejscowości Brzezie na długości 1,1 km. Pod autorzy projektu zmuszeni byli do zaprojektowania
mostem drogowym w Krzyżanowicach zbiornik szeregu budowli hydrotechnicznych, które będą
przeciwpowodziowy łączy się z polderem Buków. pozwalały na odpływ wód z terenów przyległych
Zbiornik został ukształtowany przez wybudowanie w okresie piętrzenia w zbiorniku.
zapory czołowej oraz zapór bocznych: lewobrzeż- Miejsce, gdzie zaplanowano przyszły zbiornik zloka-
nej i prawobrzeżnej. Kształt zbiornika został uwa- lizowane jest w pradolinie Odry dlatego też z natury
runkowany zabudową miasta Racibórz i istniejącą rzeczy obszar ten ma skomplikowaną budowę geolo-
infrastrukturą techniczną, a w szczególności prze- giczną, co pociągnęło za sobą konieczność wykona-
biegiem linii kolejowej Kędzierzyn Koźle - Chałup- nia i prowadzenia dużej ilości badań geologicznych
ki, wzdłuż lewego obwałowania zbiornika oraz linii a także oceny i analiz geotechnicznych na etapie pro-
kolejowej Racibórz-Markowice do Olzy, na prawym jektowania lecz również, co dużo ważniejsze, w cza-
brzegu zbiornika. sie samej realizacji.
Podstawowe parametry zbiornika: W ramach projektu powstały:
Ogólny Plan Zbiornika
Racibórz Dolny • poziom korony zapory – 197,50 m npm, • zapora czołowa o długości 4 km wraz z Budowlą
• maksymalny poziom piętrzenia – 195,20 m npm, przelewowo spustową i Upustem do Odry Miejskiej.
• zapora lewobrzeżna o długości 9 ,6 km wraz z bu-
dowlą Rozdział wód rz. Psiny i przełożonym kory-
tem rz.Psiny
• zapora prawobrzeżna o długości 8,8 km wraz z Pom-
powniami Lubomia i Buków oraz systemem odwod-
nienia zawala
• zaplecze administracyjno-eksploatacyjne
Łączna długość zapór 22,4 km o łącznej kubaturze 7,4
mln m 3
O skali obiektu niech świadczą także fakty - podczas
budowy wykonano:
• 539 tys m uszczelnienia nasypów zapór za pomocą
2
bentomaty i folii PEHD
• 200 tys m uszczelnienia podłoża korpusu zapór
2
pionowymi przesłonami z zawiesiny bentonitowo-
cementowej i stalowych ścianek szczelnych
• 180 tys m drenaży powierzchniowych z materacy
2
siatkowo kamiennych
• 620 tys m nawierzchni trawiastych.
2
Budowla Przelewowo-Spustowa (BPS) zlokalizowana
jest w km 1+432 zapory czołowej. Jest posadowioną
na palach hydrotechniczną budowlą żelbetową, sze-
ścioprzęsłową, ze stałymi progami piętrzącymi wys.
2,5m zaprojektowanymi w pięciu przęsłach, z któ-
rych szóste przęsło (jedno ze środkowych) jest przę-
słem żeglugowym, umożliwiającym przejście jedno-
stek pływających na przyszłym szlaku wodnym Odry
od Ostrawy do Kędzierzyna Koźla.
• Wysokość budowli od fundamentów do poziomu
nawierzchni przejścia mostowego - 18m
• Kubatura żelbetowych elementów BPS – 65 tys. m 3
• Posadowienie na 835 szt. palach o głębokości od
13-30 m
• Upusty denne 6 szt. o wym 450 x 350 cm wyposażo-
ne w zamknięcia główne i awaryjne
• Zamknięcia główne - 6 szt. o wym. 8650 x 11800 cm
i ciężarze pojedynczej zasuwy 65 Mg

26 Lipiec – grudzień 3-4/2024 (95-96)